Adezyonlar: Nelerdir ve Nasıl Önlenebilirler?
Hastalık veya ameliyat nedeniyle karın içi zarları zarar gördüğünde adezyonlar (yapışıklıklar) oluşabilir. Adezyonlar, karın içerisindeki organlar (rahim, fallop tüpleri, yumurtalıklar veya bağırsaklar) arasında ve/veya bu organlarla karın duvarı arasında oluşabilen doku tabakalarıdır. Bulundukları yere bağlı olarak gebe kalmanızı zorlaştırabilir veya bağırsak tıkanıklığına veya ağrıya neden olabilirler. Bu belirtilerden herhangi birine sahipseniz, doktorunuz adezyon varlığından şüphelenebilir. Teşhis ve tedavi için cerrahi gerekmektedir.
Adezyon nedenleri:
Adezyonlara neden olabilen hastalık ve enfeksiyonlar şunlardır: endometriyozis, divertikülit (kolon iltihabı), apandisit, kolesistit (safra kesesi iltihabı) ve pelvik inflamatuvar hastalık (başlıca cinsel ilişki yoluyla oluşan bir hastalık). Hastalığınız ilerlemişse adezyonlarınız daha kötü olabilir.
Cerrahi de adezyonlara neden olabilir. Karnınızdaki doku ameliyattan önce sağlıklı değilse, ameliyatı takiben adezyon oluşması ihtimali fazladır. Ameliyat türü de adezyonların oluşup oluşmamasını etkilemektedir. Açık ameliyatlardan sonra adezyon oluşumu, laparoskopiye göre daha fazla olabilir. Küçük cerrahi girişimlerde doku hasarı daha azdır. Çünkü küçük kesiler yapılır ve içteki organları ve karın içini görmek için kamera kullanılır. Bazı kişilerde de genetik yapıları nedeniyle adezyon oluşumu diğerlerinden daha fazladır.
Adezyonların neden olduğu sorunlar:
İnfertilite (kısırlık) ve gebelik komplikasyonları: Yumurtalıklarda veya fallop tüplerinde oluşan adezyonlar kısırlığa yol açabilirler. Tüplerde ya da tüplerin çevresindeki adezyonların ektopik (dış) gebeliğe neden olması riski oldukça yüksektir. Rahim içindeki adezyonlar da kısırlığa ve tekrarlayan düşüklere neden olabilir. Bu tür adezyonlar Asherman Sendromu veya uterin sineşi olarak adlandırılırlar.
Bağırsak obstrüksiyonu (tıkanıklığı): Adezyonlar bağırsaklarınızı kısmen veya tamamen tıkayabilir. Kanser hariç bağırsak obstrüksiyonuna yol açan en yaygın neden adezyonlardır.
Ağrı: Adezyonlar karın veya pelviste ağrıya neden olabilirler (özellikle organların bulunduğu yerden hareket etmesine yol açıyor veya anormal bir pozisyonda sıkışmalarına neden oluyorlarsa).
Cerrahi ile teşhis ve tedavi:
Adezyonların varlığını ve yerini tespit etmek için en iyi yol cerrahidir. Eğer gebe kalmakla ilgili sıkıntınız varsa, doktorunuz adezyonları tespit ve varsa onları almak için minimal invaziv girişimi, laparoskopiyi tavsiye edecektir.