Histerosalpingografi (HSG) nedir?
Histerosalpingografi (HSG) fallop tüplerinin açık olup olmadığını ve uterin kavite şeklinin normal olup olmadığını belirlemek için yapılan bir x-ışını işlemidir. HSG işleminin yapılması yarım saatten daha az sürmektedir. Genellikle adet bitiminden sonra ve yumurtlamadan önce yapılmaktadır.
Histerosalpingografi nasıl yapılmaktadır?
Hasta bir floroskop (gerçek zamanlı bir x-ışını görüntüleyicisi) altına ve sedyeye yatırılır. Jinekolog veya radyolog rahimi muayene eder ve vajinaya bir spekulum yerleştirir. Serviks temizlenir ve serviksin açılması için bir alet (kanül) yerleştirilir. Daha sonra hekim kanül yardımıyla rahimi iyodin (kontrast) ile doldurur. Kontrast tüplere girer ve eğer açıklarsa sonunda dökülür. Uterin kavite veya fallop tüplerindeki herhangi bir anormallik monitörde görülebilecektir. HSG’ da karın boşluğu ve yumurtalıklar değerlendirilemez veya endometriyozis teşhis edilemez. HSG’ dan sonra hastalar normal aktivitelerine hemen dönebilirler.
Rahatsızlık verici bir işlem midir?
HSG genellikle 5 dakikalık hafif veya orta şiddetli bir ağrıya neden olmaktadır. Bazı kadınlar birkaç saatlik ağrıdan şikayetçi olabilmektedir. Semptomlar ilaçla çok büyük oranda azalabilmektedir.
Histerosalpingografi doğurganlığı artırır mı?
Bu işlemin doğurganlığı artırıp artırmadığı tartışmalıdır. Bazı çalışmalar normal bir HSG’ dan yaklaşık 3 ay sonrasına kadar doğurganlıkta hafif bir artış olduğunu göstermektedir. Çoğu hekim HSG’ ı sadece teşhis amaçlı yapmaktadır.
HSG’ ın riskleri ve komplikasyonları nelerdir?
HSG’ ın çok güvenli bir işlem olduğu düşünülmektedir. Bununla birlikte % 1’ den daha düşük de olsa bazıları ciddi olmak üzere bir takım komplikasyonların olabileceği kabul edilmektedir.
- Enfeksiyon: En yaygın ciddi problem pelvik enfeksiyondur. Bu genellikle daha önceki tubal hastalık varlığında oluşmaktadır. Nadir olarak enfeksiyon fallop tüplerine zarar verebilir veya tüplerin alınmasını gerektirebilir. HSG’ dan sonra bir iki gün içinde artan ağrı veya ateş olması durumunda doktor aranmalıdır.
- Baygınlık: Nadiren işlem sırasında veya işlemden sonra kısa bir süre baş dönmesi hissedilebilmektedir.
- Radyasyona Maruz Kalma: HSG’ da radyasyon çok düşüktür (böbrek veya bağırsak çalışmasından daha azdır ve bu radyasyonla ilgili bir hastalık gösterilmemiştir) (aynı ay gebelik oluşsa bile). Gebelikten şüpheleniliyorsa HSG yapılmamalıdır.
- İyodin Alerjisi: Nadiren HSG’ da kullanılan iyodin kontrasta alerji olabilmektedir. Hasta eğer iyodine, intravenöz kontrast boyalara veya deniz ürünlerine karşı alerjikse, bu konuda doktoru bilgilendirmelidir. İyodine alerjisi olan hastalarda HSG yerine sonohisterogram uygulanabilir. Sonohisterogram uterin kaviteye dair detaylı fakat tüpler hakkında sınırlı bilgi sağlamaktadır. Eğer hastada işlem sonrası kaşıntı veya kabarma olursa, doktoruyla konuşmalıdır.
- Lekelenme Tarzı Kanama: HSG’ dan sonra 1-2 gün süresince lekelenme tarzı kanama yaygın olarak görülmektedir. Eğer yoğun bir kanama olursa hasta bunu doktoruna bildirmelidir.